Πέμπτη 12 Απριλίου 2012

Melancholia //Lars Von Trier

Melancholia, Δανία 2011

Σενάριο –σκηνοθεσία Lars Von Trier
Φωτογραφία Manuel Alberto Claro
Κοστούμια Manon Rasmussen
Ηθοποιοί Kirsten Dunst,Charlotte Gainsbourg,John Hurt,Kiefer Sutherland,Charlotte Rampling,Alexander Skarsgard,Stellar Skarsgard,Brady Corbet,Udo Kier.
Χώρες παραγωγής Δανία,Σουηδία,Γαλλία και Γερμανία.



«Αποφάσισα  να βουτήξω στα βάθη του γερμανικού ρομαντισμού» ……
ετσι περιέγραψε ο Lars Von Trier τον εικαστικό και όχι μόνο, αξονα ,πάνω στον οποίο κίνησε την τελευταία του ταινία Melancholia(παραγωγής 2010).
Με  μουσική από την όπερα του Βάγκνερ «Τριστάνος και Ιζόλδη» να κυριαρχεί , αλλά και κάδρα ολόκληρα εμπνευσμένα από τους εικαστικούς Πίτερ Μπρέγκελ «Κυνηγοί στο χιόνι» και Τζόν Μιλέι  «Οφηλία»,η ταινία μας εισάγει σε ένα  κινηματογραφικό ταξίδι,αγωνίας, ποίησης
και βαθύτατου υπαρξιακού στοχασμού με λυτρωτικό τέλος.
Οδηγούς σε αυτήν την περιπλάνηση ορίζει δύο γυναίκες-αδερφές,την Justine(την υποδύεται η Kirsten Dunst)  και την Claire (την υποδύεται η Charlotte Gainsbourg),για αυτό και η ταινία χωρίζεται σε δύο μέρη,το πρώτο με τίτλο Justine και το δεύτερο με τίτλο Claire.
Αλλά ας  πάρουμε τα πράγματα απ΄την αρχή.
Το σενάριο της ταινίας δομείται πάνω στην έλευση και τελική σύγκρουση με την Γή ενός πλανήτη, του πλανήτη Μελαγχολία!
Η έλευσή του ταυτίζεται χρονικά με τον γάμο της πρώτης αδερφής της Justine που είναι καταθλιπτική.
Οι ετοιμασίες του γάμου πραγματοποιούνται στην πολυτελή κατοικία της άλλης αδερφής Claire ,ο άντρας τής οποίας εχει αναλάβει μαζί με τη ίδια, την διοργάνωση της οικογενειακής γιορτής.
Από την είσοδο ωστόσο των νεόνυμφων Justine και  Michael(τον υποδύεται ο Alexander Skarsgard) φαίνεται ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά.
Κατά τα πρότυπα της «οικογενειακής γιορτής» του Thomas Vinterberg, η αρχικά ευτυχισμένη οικογενειακή ατμόσφαιρα αρχίζει να βαραίνει –η παρουσία της Gaby μητέρας της Justine,(την υποδύεται η Charlotte Rampling)είναι καθοριστική σε αυτό  και  η γιορτή οδηγείται σταδιακά σε διάλυση.
Η Claire προσπαθεί ανεπιτυχώς να επαναφέρει την Justine που βυθισμένη στην μελαγχολία και την κατάθλιψη περιφέρεται ανέστια ολόκληρο το βράδυ,ο πλανήτης Μελαγχολία  πλησιάζει τη γή, αλλά οι επιστήμονες διαβεβαιώνουν ότι δεν πρόκειται να συγκρουστεί με αυτήν,οι σχέσεις της Justine με τον συντροφό της και τους υπόλοιπους καλεσμένους δοκιμάζονται ,και η βραδιά καταλήγει  στην αποχώρηση του Michael και την ολοκληρωτική πτώση της Justine.
Το σχόλιο του Τρίερ πάνω στο υποκριτικό σχήμα των ανθρώπινων σχέσεων που δεν λύνει τα προσωπικά αδιέξοδα αλλά αντιθέτως τα επιτείνει, είναι πασιφανές και η χρήση της κάμερας στον ώμο ή στο χέρι (βασικό στοιχείο του δόγματος 95) υπογραμμίζει την αστάθεια  που κυριαρχεί, τόσο σε εσωτερικό όσο και σε εξωτερικό επίπεδο.
Στο δεύτερο μέρος  της ταινίας η Justine εχει πλήρως παραδοθεί στην Μελαγχολία,  αδυνατεί  να ανταποκριθεί και στις πλέον αυτονόητες καθημερινές ανάγκες ,ενώ η Claire εξαιρετικά γήινη βιώνει με τρόμο την πιθανότητα σύγκρουσης του πλανήτη Μελαγχολία  με την γή παρά τις  περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις  του επιστήμονα συζύγου της.
Ο πλανήτης Μελαγχολία όμως εχει εισέλθει ήδη  για τα καλά στην γήινη ατμόσφαιρα, λιγοστεύοντας το οξυγόνο της,ακυρώνοντας τις ραδιοηλεκτρονικές επικοινωνίες και βυθίζοντας την χώρα  στο σκοτάδι.
Η παρουσία του ,το φώς του,η αργή και βασανιστική εισοδός του ,η αναμονή της καταστροφής, το αναπόφευκτο,η στάχτη κυριαρχούν στο δεύτερο μισό.
Πρίν το οριστικό τέλος η Justine  «επανέρχεται» υποσχόμενη στην Claire που σαν παγιδευμένο ζώο προσπαθεί να διαφύγει και  να σώσει τον μικρό της γιό, ότι  θα φτιάξει «την μαγική σπηλιά» οπου εκεί μπορούν να θωρακιστούν.
Μέσα σε  αυτήν –ένα  κωνικό σκελετό γυμνών κορμών  δέντρων-θυμίζει ινδιάνικη κατασκευή,  οι δύο αδερφές και το μικρό αγόρι σφίγοντας ο ενας το χέρι του αλλου , εξαυλώνονται από την γιγάντια πρόσκρουση του πλάνήτη Μελαγχολία  με τη Γή.


Η σαγήνη της ταινίας είναι μοναδική.
Η φωτογραφία του Manuel Alberto Claro εκτυφλωτικής ομορφιάς.
Οι εισαγωγικές εικόνες με την ονειρική ατμόσφαιρα  και την αργή κίνηση δημιουργούν μια καλλιτεχνική σύλληψη που υποβάλλει και μαγνητίζει τον θεατή.
Η εντελώς διπολική άρθρωση  των μερών της ταινίας,ως προς το περιεχόμενο,τα χρώματα,τις σκιές, τα συναισθήματα, μάλλον προβάλλει ανάγλυφα τα στάδια της συναισθηματικής διπολικής διαταραχής(κατάθλιψη-μανία).
Τον εφιάλτη του αδιέξοδου των διαπροσωπικών σχέσεων του πρώτου μέρους που οδηγούνται βαθμιαία σε διάλυση και αποσύνθεση, ολοκληρώνει στο δεύτερο μέρος η σύγκρουση του πλανήτη με την γή και η καταστροφή .
Οπως λέει σε ένα σημείο της αφήγησης και η Justine «η γή είναι κακή, και να καταστραφεί δεν θα λείψει σε κανέναν».
Ο Lars Von Trier κατάφερε ακόμη μία φορά να μας γοητεύσει,να μας αιχμαλωτίσει στην ομορφιά,να μας λυτρώσει.

Εφη Καλογεροπούλου


2 σχόλια:

Revolt είπε...

πολύ όμορφο ποστ για μια πολύ όμορφη ταινία

ευχαριστούμε

κοκκινη κισσα είπε...

Revolt

την είδα προχθές.
αριστούργημα.

καλή Ανάσταση και καλό Πάσχα ευκαιρίας δοθείσης!!

νασαι καλά.